Onze jongens en meisjes op heilloze missie naar Litouwen

De 19-jarige Joran Broesder uit Stadskanaal "gaat Nederland verdedigen in Litouwen, tegen de Russen". Prima gast, alleen ergens in de opvoeding en opleiding is het mis gegaan dat hij zijn kostbare tijd nu gaat verspillen aan de grens met Rusland. Hij slikt de uitleg die hij krijgt van zijn meerderen, maar vergeet dat hij vertrokken is op "Operazione Provocazione".

Gisteren pakte AD ook groot uit met een meelijwekkend artikel over de militairen die voor een half jaar vertrekken. Grote foto van een verdrietige familie die afscheid van elkaar neemt. Ook Volkskrant kwam eerder met een pro-NATO verhaal van de hand van hun buitenland-chef Bert Lanting, die de aanval opende op de Hoop Scheffer. In de Telegraaf niets van dit alles. Sterker nog, die krant opende vandaag met een leuk verhaal en grote foto op de voorpagina, "We gaan naar Siberië". Dat ging over het volleybalteam Orion. Het was hen gelukt 25.000 Euro bij elkaar te schrapen voor de reis voor een wedstrijd diep in Rusland. Kortom, hele andere koek. En ook het onderstaande artikel uit diezelfde Telegraaf is juist NATO-kritisch, steunt de Hoop Scheffer. Zou deze milde wind door de Telegraaf de invloed van de nieuw aangetrokken realist Wierd Duk kunnen zijn?

Ook Leon de Winter (Telegraaf) trekt NATO Boetekleed aan; onderstaand zijn collumn, integraal

Een paar jaar geleden raakte ik op een privédiner in gesprek met Jaap de Hoop Scheffer. Hij is een politicus van de oude stijl, en daarmee bedoel ik dat hij fatsoenlijk en degelijk is. Hij vertrouwde me daar zijn twijfels toe over de onhandige rol die de NAVO had gespeeld bij de toename van de spanningen tussen het Westen en Poetins Rusland. Ik kon er toen niet over schrijven.

Afgelopen weekend zond Nieuwsuur een gesprek met hem uit dat tot serieus nieuws leidde, en voor mij een herhaling was van wat hij enkele jaren eerder al privé had gezegd.

De Hoop Scheffer was behoorlijk openhartig in dat Nieuwsuurgesprek, waarvan ik de lange versie online heb bekeken. Hij vertelde over de manier waarop Vladimir Poetin de rode lijnen trok die het Westen niet mocht overschrijden.

Ook vertelde De Hoop Scheffer over Poetins waarschuwingen ten aanzien van de radicale soennitische islam, die een grote bedreiging vormt voor de Russische Federatie en uiteindelijk een van de beweegredenen is om in Syrië in te grijpen en, helaas, samen met Iran op te trekken.

Maar het meest interessante in het verslag van De Hoop Scheffer is de onverbiddelijkheid van traditioneel geopolitiek denken. De wereld is tot op het bot verdeeld in tegengestelde belangen en dus ook invloedssferen, en het gaat nog altijd, zoals in de afgelopen eeuwen, om natiestaten waarin etnische identiteiten hun uitdrukking vinden.

Offers

Zoals Poetin in de woorden van De Hoop Scheffer gestalte krijgt, zien we een man die volstrekt doordrongen is van het belang zijn volk en cultuur te laten overleven. Poetin is bereid daarvoor grote offers te brengen en grote spanningen te verdragen. Het enorme Russische rijk, met diepe wortels in de geschiedenis en in de aarde van het Euraziatisch continent, heeft een ziel die voor de Russen leven en dood waard is, en die door de autocratische Poetin, wat wij er ook van vinden, op z’n Russisch wordt gepersonifieerd.

Het is duidelijk dat De Hoop Scheffer veel heeft geleerd van zijn periode als secretaris-generaal van de NAVO, en misschien wel meer van de jaren van inzicht en ontnuchtering erna. Hij spreekt op een uiterst genuanceerde manier over Poetin en het is jammer dat hij zijn inzichten niet tien jaar eerder heeft kunnen benutten.

De NAVO en de EU hebben groot ingezet op uitbreiding naar het oosten – want daar is nog uitbreiding te vinden. En met name de EU is een project dat altijd in beweging moet blijven en naar dynamiek aan haar grenzen moet zoeken om te voorkomen dat het implodeert. De EU heeft geen cultureel middelpunt, geen ziel, geen sacrale betekenis – de Russische Federatie heeft dat alles wel; daarin is elk individu deel van een geestelijk lichaam dat in de loop van honderden jaren tot een omvangrijke en tijdloze cultuur heeft geleid.

De NAVO is een gelegenheidsverbond dat, ondanks de Balkanoorlogen en de inzet in Afghanistan en het Midden-Oosten, nooit fundamenteel op de proef is gesteld. De vernietigingsoorlog – Mutually Assured Destruction, ofwel MAD – met de Sovjet-Unie bleef uit en de NAVO raakte na 1989 een beetje op drift en werd een verbond op zoek naar een aartsvijand.

Binnen de NAVO wordt er verschillend gedacht over de relatie met het huidige Rusland. Maar één ding is zeker, zoals ook De Hoop Scheffer stelde: de spanningen in Oekraïne, en de burgeroorlog daar, komen voort uit onderschatting van de waarde die Oekraïne in geopolitieke en culturele zin voor Rusland heeft.

Europese politieke leiders hebben de neiging om dergelijke immateriële waarden te reduceren tot achterhaalde trekken van voorbije tijden. De westerse elites leven met supranationale illusies en hebben het zicht verloren op wat culturele en geografische eigenheid is. Weet koningin Máxima inmiddels dat de Nederlander iemand is met een identiteit die vervlochten is met de geschiedenis van de strijd tegen het water in een grillige moerasdelta van grote rivieren? Zulke natuurlijke omstandigheden vormen mensen en tradities en zelfs overerfbare karakters.

Onze elites proberen die veelvormige Europese identiteiten, die na verschrikkelijke strijd hun definitieve vormen kregen in natiestaten, te doen oplossen in Brusselse bureaucratische modellen die op geen enkele wijze aansluiten bij de manier waarop burgers zichzelf en hun omgeving ervaren.

Regionalisme

Voor deze elites is Poetins Rusland een relikwie van een voorbije tijd. Onze elites vergissen zich, want hoe meer macht zij in de EU concentreren, des te regionaler gaan de burgers denken en voelen. In plaats van een nieuwe supranationale cultuur – wat zou dat zijn? – versterken zij over heel Europa het regionalisme.

Zij hebben Poetin nodig als boeman. Het is bizar om te denken dat Oekraïne (we zwijgen over de corruptie en het neonazisme) de EU binnen gebracht kan worden zonder daarmee Poetins rode lijn te overschrijden. De gruwelijke ramp met MH17 is daarvan het directe resultaat.

We hebben kansen laten liggen om met de Russische Federatie tot echte ontspanning te komen. Dat valt onze elites serieus aan te rekenen.

Commentaar Blik op NOS-journaal

Je bent een rund als je met vuurwerk stunt, en je bent niet goed, als je naar Litouwen moet. Joran, en al die andere jongens en meisje die nu op heilloze en kansloze "missie" naar Litouwen gaan, zijn niet goed bezig. Het Nederlandse leger is het laagste waar je in kan vallen. Het Nederlandse leger is de meest schadelijke organisatie die we hebben. Het wordt Defensie genoemd, maar dat is Orwelliaanse Newspeak; De juiste benaming zou zijn "Offensie", "Amerika's hand en spandienst team", of iets van die orde. Verder nog wat leeswerk voor de geïnteresseerden: Amerikaanse vliegtuigen cirkelden in de lucht tijdens drone-aanvallen. Update: er wordt nu naar rebellen gewezen uit door Turkije gecontrolleerd gebied. En, zodat Joran echt goed begrijpt hoe fout hij bezig is:

Today in Bab Touma - reports of over 20 mortars fired by US coalition terrorists into the crowded civilian areas of Bab Touma and Bab Sharki. Five dead, many injured. Has this murder been reported by corporate media? #Damascus pic.twitter.com/x0kHxSI2Kh

— vanessa beeley (@VanessaBeeley) 9 januari 2018